(Ánh sao đầu súng, NXB Văn hóa - Văn nghệ, 2019, 398 trang)
Tập tiểu luận phê bình văn học của PGS.TS. Đoàn Trọng Huy, xuất bản nhân 75 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2019). Công trình là tập hợp các bài viết về 28 gương mặt tiêu biểu trong các thế hệ nhà văn tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và cả trong thời Đổi mới. Có người vẫn đang trên hành trình sáng tạo cống hiến. Có người đã hi sinh khi tài năng đang độ chín. Tất cả hòa tụ thành bản hợp xướng bài ca giữ nước, tạo nên chủ âm của thế hệ.
Sách gồm 5 chương. Chương 1: Thế hệ cầm bút trưởng thành từ kháng chiến chống Pháp gồm: Nguyễn Minh Châu, Nguyễn Đình Thi, Hữu Mai, Nguyễn Khải, Hồ Phương. Chương 2: Thế hệ cầm bút từ kháng chiến chống Pháp ở miền Nam như: Nguyễn Bính, Huỳnh Văn Nghệ, Phan Tứ, Lý Văn Sâm, Nguyễn Quang Sáng. Chương 3: Thế hệ cầm bút xuất hiện và trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ với sự góp mặt của: Lưu Quang Vũ, Thu Bồn, Phạm Tiến Duật, Hữu Thỉnh, Nguyễn Khoa Điềm, Thanh Thảo. Chương 4: Thế hệ cầm bút có thành tựu chủ yếu từ sau 1975 có: Vũ Hùng, Nguyễn Chí Trung, Ma Văn Kháng, Nguyễn Bắc Sơn, Đỗ Chu, Chu Lai. Chương 5: Các nhà văn liệt sĩ, anh hùng: Nguyễn Thi, Lê Anh Xuân, Chu Cẩm Phong, Nguyễn Mỹ, Sơn Tùng, Nguyễn Văn Tàu.
Quyển sách mang lại cho độc giả một ấn tượng rõ nét về những người cầm bút đặc thù trong đội ngũ nhà văn nói chung. Cảm thức về chiến tranh nhân dân, về lý tưởng “không có gì quý hơn độc lập tự do” đã thôi thúc họ cầm bút để viết về cuộc chiến đấu trường kỳ, đầy gian khổ hy sinh mà cũng vô cùng anh dũng của quân và dân ta. Mỗi nhà văn nhà thơ đều có những thành tựu đặc sắc, mang dấu ấn, cá tính sáng tạo, song đều giống nhau ở cốt cách bản lĩnh khi cầm súng cũng như cầm bút, luôn sáng ngời lý tưởng cao đẹp nhất, nhân văn nhất vì Tổ quốc vì Nhân dân. Những trang viết của họ vẫn âm vang trong bài ca giữ nước.
Hơn nửa thế kỷ cầm bút và giảng dạy ở đại học, PGS.TS. Đoàn Trọng Huy đã dành tâm huyết để theo đuổi đề tài thú vị, chưng cất thành các bài viết và tập hợp trong một tập sách có ý nghĩa kỷ niệm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam anh hùng và tri ân những người cầm bút các thế hệ.
Khiết Hàm