Nguyen Nam, PhD
(Harvard-Yenching Institute, USA)
ABSTRACT
As the founder of the popular trend of fiction “yuanyang hudie” (Mandarin Ducks and Butterflies) in China, Xu Zhenya (1889-1937) is well-known for his two novels, Yuli hun (Jade Pear Spirit, 1914) and its sequel Xuehong leishi (Chronicle of the Great Tears of Bygone Days, 1915). These two fictional works were translated into Vietnamese in a reverse order: the latter was first serialized in Nam Phong Tap Chi (Southern Wind Journal) in 1922 with a great success, and later reprinted in book format in 1928; it was so well received by the public that the former was translated in 1932. Based on Pierre Bourdieu’s field theory, this paper examines how Xu’s novels were translated into Vietnamese contexts of colonial society and censorship. Throughout their translations, Vietnamese translators performed as writers in their social space. Their habitus and practice will be scrutinized through the process in which they skillfully established the foundation of the literary field of modern Vietnamese fiction. The paper will also review the impacts of the translations of Xu and other “yuanyang hudie” authors’ works (for instance, Yu Xuelun’s Yunlan leishi – Tearful Story of Yunlan) on social phenomena (such as youth’s suicide), and on representative works of modern Vietnamese fiction (including Hoang Ngoc Phach’s To Tam – Pure Heart, 1922).
Uyên ương hồ điệp thiên di, biến hình, và lưu ảnh:
Bản dịch tiểu thuyết Từ Chẩm Á (Xu Zhenya, 徐枕亚) giữa dòng văn,
dòng đời Việt Nam thập niên 1920 và 1930
Với tư cách là người khai sáng văn phái "uyên ương hồ điệp" ở Trung Quốc, Từ Chẩm Á (1889-1937) nổi danh ở Trung quốc với hai bộ tiểu thuyết ngôn tình Ngọc lê hồn 玉梨魂(1914) và Tuyết hồng lệ sử 雪鸿泪史 (1915). Đáng chú ý là hai bộ sách này được dịch sang tiếng Việt theo thứ tự nghịch đảo. Tuyết hồng lệ sử được dịch đăng nhiều kỳ trên Nam phong tạp chí vào năm 1922, được bạn đọc đón nhận nồng nhiệt trước khi in thành sách năm 1928. Nối tiếp thành công này, Ngọc lê hồn được dịch theo sau vào năm 1932. Dựa trên "lý thuyết trường" (field theory) của Pierre Bourdieu, bài viết tìm hiểu các bộ tiểu thuyết và truyện ngắn của Từ Chẩm Á đã được phiên dịch vào bối cảnh xã hội thuộc địa Việt Nam như thế nào. Thông qua bản dịch, các dịch giả đã thể hiện vai trò nhà văn trong không gian xã hội của họ, góp phần vào quá trình hình thành "trường văn chương" (literary field) của tiểu thuyết Việt Nam hiện đại. Bài viết cũng xem xét lại ảnh hưởng của tiểu thuyết Từ Chẩm Á đối với các hiện tượng xã hội (thanh niên tự tử), và với bộ tiểu thuyết Tố Tâm tiêu biểu của Hoàng Ngọc Phách.
Nguyễn Nam, TS
Nơi công tác: Viện Harvard-Yenching
Điện thoại: 1-617-496-5045
Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Địa chỉ liên hệ: Harvard-Yenching Institute, Vanserg Hall, 25 Francis Avenue, Cambridge, MA 02138